Trong những năm gần đây, xu hướng hồi sinh các hệ máy chơi game cổ điển (retro gaming) đang bùng nổ mạnh mẽ, kéo theo đó là sự trở lại đầy ngoạn mục của những chiếc TV CRT huyền thoại. Đối với nhiều game thủ, để thực sự “cảm” được đồ họa pixel art đặc trưng và scanline mê hoặc của các tựa game 8-bit, 16-bit, không gì có thể sánh bằng một chiếc màn hình ống phóng xạ cathode (CRT) đích thực. Tuy nhiên, việc tìm kiếm và lựa chọn một chiếc TV CRT ưng ý không hề đơn giản, đặc biệt khi thị trường đồ cũ đầy rẫy những lựa chọn chất lượng khác nhau. Dù đã nghiên cứu kỹ lưỡng, không ít người vẫn mắc phải những sai lầm đáng tiếc. Là một chuyên gia từ thuthuatpc.net, chúng tôi sẽ chia sẻ 7 tiêu chí vàng giúp bạn tự tin chọn mua được chiếc TV CRT hoàn hảo, nâng tầm trải nghiệm game retro của mình.
7. Cổng Kết Nối Composite: Đầu Vào Tối Thiểu Cần Có
Nếu bạn tình cờ bắt gặp một chiếc TV CRT chỉ có duy nhất cổng kết nối RF (Radio Frequency) – chuẩn kết nối nguyên thủy mà nhiều console retro đời đầu cung cấp như một lựa chọn – hãy nhanh chóng bỏ qua. Những chiếc TV này thường đã rất cũ và chất lượng tín hiệu từ cổng RF tệ đến mức mọi lợi ích tuyệt vời của việc chơi game retro trên CRT gần như biến mất hoàn toàn.
Composite video, hay còn gọi là AV (thường là 3 dây màu vàng, trắng, đỏ), là một cải tiến vượt bậc so với RF. Chúng tôi xem đây là chuẩn tối thiểu bắt buộc đối với bất kỳ chiếc TV CRT nào bạn muốn mua để chơi game retro ngày nay. Với Composite, hình ảnh sẽ rõ ràng và ổn định hơn đáng kể, đủ để bạn bắt đầu cảm nhận được sự khác biệt mà TV CRT mang lại.
Bộ cáp kết nối Composite tiêu chuẩn.
6. Cổng Kết Nối S-Video và RGB: Nâng Tầm Hình Ảnh Sắc Nét
S-Video: Bước Nhảy Vọt Về Chất Lượng
Composite tuy ổn, nhưng S-Video (Separated Video) thực sự tốt hơn rất nhiều. Kết nối S-Video tách riêng thông tin màu sắc (chrominance) và độ sáng (luminance) thành hai tín hiệu độc lập trên các dây dẫn riêng biệt. Điều này khắc phục vấn đề chồng lấn tín hiệu mà Composite video thường gặp phải, vốn dẫn đến hình ảnh tương đối mờ và không ổn định. Sự khác biệt khi chuyển từ Composite sang S-Video là rất rõ rệt. Đối với người viết, việc tìm được một sợi cáp S-Video chính hãng của Sony cho chiếc máy PS2 đã là một nâng cấp đáng kể cho dàn máy CRT hiện tại.
Cổng kết nối S-Video thông dụng.
Cáp S-Video chính hãng của Sony dành cho máy PlayStation.
RGB (Red Green Blue): Đỉnh Cao Của Chất Lượng Hình Ảnh
Mặc dù tương đối hiếm ở thị trường Bắc Mỹ và Việt Nam, việc tìm thấy một cổng vào RGB (Red Green Blue) như RGB Component (YPbPr) hoặc đặc biệt là RGB SCART/BNC, là một phần thưởng lớn. Với RGB, dữ liệu hình ảnh được tách ra trên nhiều sợi cáp chuyên biệt, cho phép tạo ra hình ảnh sắc nét nhất và màu sắc chính xác nhất có thể. Nếu bạn có thể tìm thấy một chiếc TV CRT có cổng này với mức giá hợp lý, thì đó thực sự là một khoản đầu tư đáng giá cho chất lượng hình ảnh đỉnh cao.
Tuy nhiên, những chiếc TV có cổng RGB thường là các mẫu PVM (Professional Video Monitor) chuyên dụng chứ không phải TV thương mại thông thường. Bạn cũng cần lưu ý rằng nhiều console retro sẽ yêu cầu mod phần cứng để có thể xuất tín hiệu RGB. Cá nhân chúng tôi sẽ không trả quá nhiều tiền hoặc đi quá xa chỉ để có cổng RGB, nhưng nó chắc chắn nằm trong danh sách “nên có” nếu điều kiện cho phép. Cần phân biệt rõ: Component video (YPbPr) tuy tuyệt vời nhưng về mặt kỹ thuật không phải là “RGB” theo nghĩa mà các game thủ retro thường đề cập (thường là RGB SCART hoặc BNC).
5. Cổng Kết Nối Phía Trước (Front Panel Inputs): Tiện Lợi Tối Đa
Chiếc TV Sony Trinitron 34 inch khổng lồ của người viết có các cổng kết nối ở mặt trước cực kỳ tiện lợi. Việc có các cổng này rất tuyệt vời nếu bạn có nhiều console hoặc thiết bị phát media khác nhau cần thay đổi thường xuyên. Ví dụ, bạn có thể cắm nhanh các thiết bị giải trí nhỏ gọn hoặc các console không chơi thường xuyên mà không cần phải loay hoay phía sau TV. Điều này giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức đáng kể khi muốn thay đổi thiết bị chơi game.
Mặt trước của TV Sony Trinitron với các cổng kết nối tiện lợi.
4. Âm Thanh Stereo: Trải Nghiệm Sống Động Hơn
Từ thế hệ console 16-bit trở đi, âm thanh stereo đã trở thành tiêu chuẩn trong các trò chơi điện tử và nhiều nội dung media cũ. Tuy nhiên, không ít TV CRT chỉ được trang bị loa mono tích hợp. Mặc dù những chiếc TV này vẫn có thể chấp nhận đầu vào stereo, chúng sẽ trộn tín hiệu xuống một loa đơn. Nếu bạn chấp nhận điều đó thì không sao, nhưng việc có loa stereo tích hợp sẵn trong TV sẽ mang lại trải nghiệm âm thanh sống động và chân thực hơn rất nhiều.
Tất nhiên, nhiều TV mono vẫn cung cấp cổng xuất âm thanh stereo hoặc tai nghe, cho phép bạn kết nối thêm loa ngoài. Nhưng xét về việc một chiếc TV CRT đã chiếm khá nhiều không gian, hầu hết mọi người sẽ muốn giảm thiểu phụ kiện đi kèm để giữ cho khu vực giải trí gọn gàng nhất có thể.
Xem phim Star Trek trên TV CRT cổ điển sử dụng iPad làm nguồn phát.
3. Công Nghệ Trinitron Aperture Grill: Nâng Tầm Hình Ảnh Sắc Nét và Rực Rỡ
Công nghệ Trinitron aperture grill của Sony là một bước đột phá từng đạt nhiều giải thưởng trong lĩnh vực TV CRT, mang lại hình ảnh sắc nét hơn, sáng hơn và màu sắc rực rỡ hơn đáng kể. Mặc dù bất kỳ mẫu TV CRT đời sau nào cũng sẽ tái tạo nội dung khá tốt, nhưng rõ ràng có một lợi ích vượt trội khi sở hữu một chiếc TV dùng ống Trinitron, đó là lý do tại sao chúng rất được săn đón. Thậm chí không nhất thiết phải là TV của Sony mới có công nghệ Trinitron.
Sony đã cấp phép thiết kế Trinitron cho các công ty khác, và cuối cùng, khi bằng sáng chế hết hạn, bất kỳ nhà sản xuất TV nào cũng có thể sử dụng công nghệ này. Điều này xảy ra gần cuối kỷ nguyên CRT. Nếu bạn đang tìm kiếm một “bản sao” Trinitron, hãy lưu ý rằng các ống CRT aperture grille được cấp phép chính thức thường có tên chứa từ “tron”, ví dụ như Diamondtron của Mitsubishi và SonicTron của ViewSonic. Dù bằng cách nào, bạn thường có thể tra cứu xem một chiếc TV cụ thể có sử dụng thiết kế aperture grill kiểu Trinitron hay thiết kế shadow mask phổ biến hơn hay không. Công nghệ Trinitron mang lại các đường quét (scanlines) rõ ràng và tách biệt, tăng cường cảm giác chân thực khi chơi các game cổ điển.
2. Hỗ Trợ Chuẩn Tín Hiệu 240p Chính Xác: Scanlines Hoàn Hảo
Các console đời cũ như NES xuất tín hiệu ở độ phân giải 240p. Đây là độ phân giải 320×240 pixel, sử dụng quét lũy tiến (progressive scan), nghĩa là mỗi dòng trong hình ảnh được vẽ tuần tự theo thứ tự. Tuy nhiên, một số TV CRT, đặc biệt là các mẫu đời sau hỗ trợ độ phân giải cao hơn, lại xử lý tín hiệu 240p dưới dạng 480i hoặc “interlaced” (quét xen kẽ). Điều này có nghĩa là các dòng chẵn và lẻ được vẽ trong các lượt riêng biệt.
Video interlaced có một đặc điểm nhận biết là hiện tượng “nhấp nháy” (flicker), rõ ràng hơn ở một số cảnh nhất định. Trên chiếc TV CRT của người viết, khi chơi các game 8-bit qua cổng Composite, hình ảnh không có hiện tượng nhấp nháy này. Nhưng khi chơi bằng PS2 với đầu ra 480i, bạn có thể thấy rõ hiện tượng flicker bằng mắt thường. Các TV CRT “HD-ready” đời sau thường upscale 240p lên 480i, điều này có thể làm cho game trông tệ hơn. Một số TV CRT “màn hình phẳng” cũng xử lý 240p không chính xác và thêm vào các hiệu ứng khử xen kẽ nhân tạo. Nếu bạn muốn có các scanlines 240p chân thực và chuyển động không nhấp nháy, những chiếc TV CRT độ nét tiêu chuẩn đời cũ là lựa chọn lý tưởng.
Một cảnh studio với nhiều hệ máy chơi game, tay cầm và băng game cũ như NES, PlayStation, minh họa cho game retro.
1. Hỗ Trợ Cả Chuẩn PAL và NTSC: Mở Rộng Thư Viện Game
Tính năng tối quan trọng cuối cùng đối với một chiếc TV bạn muốn dùng để chơi game retro là khả năng hỗ trợ cả nội dung PAL (50Hz) và NTSC (60Hz). Có rất nhiều trò chơi không bao giờ được phát hành ở các khu vực NTSC hoặc ngược lại. Nếu bạn muốn chơi game PAL trên console PAL ở Việt Nam (vốn thường theo chuẩn NTSC hoặc đa hệ), bạn sẽ cần một chiếc TV có khả năng hiểu cả hai tín hiệu này. Nội dung PAL có độ phân giải cao hơn NTSC, trong khi NTSC hỗ trợ tần số quét cao hơn và do đó khung hình cao hơn. Điều này có nghĩa là phiên bản game nào tốt hơn có thể khác nhau tùy từng trò chơi. Có một chiếc TV đa hệ sẽ giúp bạn có quyền truy cập vào phiên bản tốt nhất của một trò chơi, bất kể đó là chuẩn nào.
Kết Luận
Hành trình đi sâu vào thế giới TV CRT thực sự là một “hố thỏ” vô tận, đòi hỏi sự kiên nhẫn và tìm hiểu kỹ lưỡng. Tuy nhiên, với vai trò là chuyên gia của thuthuatpc.net, chúng tôi tin rằng 7 yếu tố đã nêu trên là những tiêu chí cá nhân cốt lõi và quan trọng nhất khi bạn quyết định đầu tư vào một chiếc TV CRT cho mục đích chơi game retro. Từ chuẩn kết nối cơ bản như Composite, các nâng cấp đáng giá như S-Video và RGB, sự tiện lợi của cổng phía trước, cho đến âm thanh stereo, công nghệ hình ảnh Trinitron tiên tiến, khả năng xử lý 240p chuẩn xác và cuối cùng là hỗ trợ đa chuẩn PAL/NTSC – mỗi yếu tố đều góp phần định hình trải nghiệm chơi game retro của bạn.
Bằng cách ghi nhớ và áp dụng những kinh nghiệm này, bạn sẽ tự tin hơn rất nhiều trong việc lựa chọn chiếc TV CRT phù hợp nhất, giúp bạn hòa mình trọn vẹn vào thế giới game retro đầy hoài niệm và chân thực nhất. Hãy chia sẻ ý kiến hoặc kinh nghiệm của bạn về việc chọn mua TV CRT bên dưới phần bình luận, và đừng quên truy cập thuthuatpc.net để khám phá thêm nhiều bài viết chuyên sâu về công nghệ và game.
Tài liệu tham khảo:
- Video Technology Connections giải thích Trinitron và lý do mọi người muốn nó
- PVM là gì: Professional Video Monitor
