Sau nhiều năm chìm đắm trong làn sóng game với đồ họa chân thực đến khó tin, phong cách đồ họa 3D độc đáo đang dần trở lại mạnh mẽ, đặc biệt là với sự phục hưng của kỹ thuật cel-shading. Cel-shading không phải là một khái niệm mới trong thế giới game 3D, nhưng có một lý do thuyết phục giải thích tại sao sự trở lại của nó lại mang đến một số tựa game có đồ họa ấn tượng nhất mọi thời đại. Với khả năng biến hóa hình ảnh 3D trở nên sống động như một bức tranh hoạt hình, cel-shading đã và đang khẳng định vị thế của mình như một lựa chọn thẩm mỹ tinh tế, mang lại giá trị bền vững và độc đáo cho ngành công nghiệp game. Hãy cùng thuthuatpc.net đi sâu khám phá chi tiết về kỹ thuật đồ họa thú vị này, từ cách thức hoạt động cho đến những tựa game nổi bật đã khai thác tối đa tiềm năng của nó.
Cel-Shading: Tạo Nên Phong Cách Đồ Họa Độc Đáo Cho Game 3D
Cel-shading, hay còn được biết đến với tên gọi “toon shading”, là một kỹ thuật dựng hình cho phép các hình ảnh 3D tái tạo lại diện mạo của tác phẩm nghệ thuật 2D. Các trò chơi sử dụng kỹ thuật đổ bóng cel-shaded đạt được hiệu ứng này thông qua việc áp dụng các kỹ thuật đổ bóng cách điệu, tập trung vào việc sử dụng màu sắc đồng nhất và hạn chế tối đa các dải màu chuyển gradient.
Điều này có nghĩa là các trò chơi cel-shaded hiếm khi sử dụng các mô hình 3D quá chi tiết hay kỹ thuật chiếu sáng chân thực. Thay vào đó, chúng lựa chọn các nhân vật có bề mặt mịn màng và những mảng đổ bóng được định hình rõ ràng, sắc nét. Một số game cel-shaded còn sử dụng các đường viền đậm quanh mô hình 3D, thiết kế nhân vật cường điệu và màu sắc rực rỡ để tạo ra hình ảnh mang phong cách hoạt hình đặc trưng.
Bản Chất và Cơ Chế Hoạt Động của Cel-Shading
Về cơ bản, cel-shading hoạt động bằng cách giảm số lượng tông màu được sử dụng để đổ bóng cho một vật thể. Thay vì sử dụng một dải màu liên tục để thể hiện sự chuyển đổi từ vùng sáng sang vùng tối (như trong đồ họa chân thực), cel-shading chỉ sử dụng một vài cấp độ màu sắc riêng biệt, tạo ra hiệu ứng các mảng màu phẳng và rõ ràng. Điều này mô phỏng cách các họa sĩ hoạt hình truyền thống tô màu lên các tấm “cel” (tấm nhựa trong suốt) riêng biệt cho từng khung hình. Kết hợp với việc thêm các đường viền đen đậm, kết quả là một hình ảnh 3D nhưng lại mang đậm dấu ấn của tranh vẽ hoặc phim hoạt hình 2D.
Sự Linh Hoạt và Đa Dạng Trong Nghệ Thuật Cel-Shading
Cel-shading cho phép đồ họa 3D hỗ trợ nhiều phong cách nghệ thuật khác nhau. Một số tựa game 3D có hình ảnh nổi bật nhất đã định hình thẩm mỹ độc đáo của chúng từ kỹ thuật dựng hình cel-shaded. Đơn cử, Borderlands nổi tiếng với thẩm mỹ cel-shaded táo bạo của mình, mang đến một tông màu nhẹ nhàng cho bối cảnh hoang mạc khoa học viễn tưởng chính của series. Tương tự, tựa game đình đám Jet Set Radio (hay còn gọi là Jet Grind Radio) có phong cách hình ảnh nhiều màu sắc và sắc nét hơn, lấy cảm hứng mạnh mẽ từ nghệ thuật graffiti đường phố.
Đồ họa cel-shaded đặc trưng trong game Borderlands 2 với các đường viền đậm nét và màu sắc sống động.
Cel-shading cũng là một trong những công cụ quan trọng nhất cho các bản chuyển thể game từ các phương tiện truyền thông khác. Các tựa game của Telltale Games như The Walking Dead và The Wolf Among Us đều dựa trên series truyện tranh cùng tên. Mặc dù không phải là những bản kể lại trực tiếp từ tiểu thuyết đồ họa, những trò chơi này được đặt trong thế giới của các bộ truyện tranh tương ứng và phản ánh điều này bằng cách trung thực chuyển đổi phong cách nghệ thuật truyện tranh gốc sang đồ họa 3D cel-shaded.
Nhân vật Bigby trong game The Wolf Among Us thể hiện phong cách truyện tranh chuyển thể với kỹ thuật đổ bóng cel-shading tinh tế.
Các trò chơi lấy cảm hứng từ anime cũng sử dụng hình ảnh cel-shaded để chuyển thể các nhân vật 2D quen thuộc sang định dạng 3D. Các bản chuyển thể trực tiếp từ anime như Dragon Ball: Sparking Zero! và series Naruto: Ultimate Ninja Storm tái hiện các cảnh quay mang tính biểu tượng bằng cách sao chép phong cách nghệ thuật, đổ bóng và thậm chí cả góc quay camera của series gốc. Phong cách nghệ thuật anime của các tựa game gốc như Metaphor ReFantazio và Zenless Zone Zero cũng phụ thuộc rất nhiều vào cel-shading để mang đến những pha hành động và nhân vật đầy phong cách.
Khi Thiếu Vắng Cel-Shading: Bài Học từ Jump Force và Marvel vs. Capcom Infinite
Mặc dù cel-shading không phải là cách duy nhất để tạo ra hình ảnh cách điệu, nhưng nó lại cần thiết cho một số phong cách nghệ thuật để trông “dễ nhìn” trong không gian 3D. Trò chơi đối kháng crossover Jump Force có một dàn nhân vật biểu tượng khổng lồ từ các thương hiệu anime/manga nổi tiếng, nhưng trò chơi này lại phá vỡ truyền thống bằng cách dựng hình các nhân vật với kết cấu chi tiết và ánh sáng chân thực. Mặc dù phong cách trình bày độc đáo của Jump Force tự phân biệt mình với các game anime khác, nhưng nó cũng là một ví dụ đáng tiếc về lý do tại sao cel-shading lại quan trọng đối với nhiều phong cách nghệ thuật để tồn tại khi chuyển sang 3D.
Các nhân vật trong game Jump Force với đồ họa chân thực, minh họa sự khác biệt khi thiếu cel-shading cho phong cách anime.
Sự không khớp giữa cách dựng hình chân thực của Jump Force và các nhân vật hoạt hình khiến nhiều mô hình nhân vật của nó trông như được làm từ nhựa hoặc đất sét. Hầu hết mọi nhân vật đều có vẻ ngoài cứng nhắc và vô hồn, điều này trở nên rõ ràng một cách đau đớn mỗi khi camera phóng to vào họ. Phong cách trình bày kém hấp dẫn này càng trở nên tồi tệ hơn bởi bảng màu u ám và các kết cấu mờ nhòe của trò chơi.
Marvel vs. Capcom Infinite cũng chịu chung số phận tương tự do thiếu cel-shading. Nhiều tài nguyên của trò chơi đã được tái sử dụng từ các tựa game khác, bao gồm các mô hình nhân vật được lấy từ Marvel vs Capcom 3 với phong cách cel-shaded. Mặc dù nhiều nhân vật này trông rất tuyệt trong MvC 3, nhưng việc thiếu cel-shading trong Infinite đã khiến hầu hết các mô hình nhân vật bị ảnh hưởng bởi kết cấu mờ và khuôn mặt kỳ quái.
Một bản mod do người hâm mộ tạo ra có tên Marvel vs Capcom Infinite & Beyond đã khôi phục lại hình ảnh cel-shaded – cùng với việc giới thiệu các cải tiến và bổ sung đáng kể khác – và sự khác biệt về chất lượng là rõ ràng ngay lập tức. Gần như tất cả các vấn đề đồ họa của trò chơi đều được giải quyết bằng bản sửa lỗi cel-shading, và ngay cả những nhân vật trông tệ nhất của trò chơi gốc cũng đã được cải thiện đáng kể với bản mod này.
Thách Thức Trong Phát Triển Đồ Họa Cel-Shading
Mặc dù cel-shading không chi tiết như các kỹ thuật dựng hình chân thực hơn, nhưng nó cũng phức tạp không kém – nếu không muốn nói là hơn – so với bất kỳ phong cách 3D nào khác. Hình ảnh cel-shaded đòi hỏi một lượng công việc khổng lồ để thiết kế các chương trình chiếu sáng tùy chỉnh và các mô hình 3D cách điệu. Trong một số trường hợp, các nhà phát triển có thể dễ dàng hơn khi giữ các phong cách nghệ thuật chân thực hơn do quá trình tạo ra một thẩm mỹ cel-shaded hấp dẫn phức tạp và dài dòng. Dễ hiểu tại sao nhiều studio tránh đồ họa cel-shaded, nhưng chính nó đã mang lại một số tựa game 3D đẹp mắt nhất mọi thời đại.
Vì Sao Đồ Họa Cel-Shaded Vượt Thời Gian?
Đồ họa 3D hiếm khi già đi một cách duyên dáng. Đồ họa từng trông chân thực trên PlayStation 2 và Xbox sẽ trở nên lỗi thời so với hầu hết các bản phát hành gần đây. Ngay cả những trò chơi đẹp nhất từ một thập kỷ trước cũng thường không đạt được tiêu chuẩn đồ họa hiện đại.
May mắn thay, đây không phải là vấn đề đối với các trò chơi cel-shaded. Trong khi các kết cấu chi tiết thấp và ánh sáng đơn giản nổi bật như những vấn đề nghiêm trọng trong các tựa game chân thực hơn, đồ họa cel-shaded có thể biến những hạn chế kỹ thuật này thành những lựa chọn thiết kế có chủ đích.
Sức Mạnh của Phong Cách Nghệ Thuật So Với Tính Chân Thực
Auto Modellista không phải là trò chơi đua xe hay nhất trên PlayStation 2, nhưng phong cách nghệ thuật cel-shaded ấn tượng của nó đã bền bỉ hơn hầu hết các tựa game cùng thời. Trong khi các trò chơi đua xe PS2 khác như Gran Turismo 4 và Need for Speed: Underground mô tả những chiếc xe ngoài đời thực của họ với độ chi tiết cao, các phương tiện được cấp phép của Auto Modellista lại được tạo kiểu trông như thể chúng được lấy trực tiếp từ các trang truyện tranh và manga.
Màu sắc rực rỡ và kết cấu đơn giản của Auto Modellista mang lại cho xe và đường đua của trò chơi một vẻ ngoài 2D độc đáo. Thẩm mỹ anime được nhấn mạnh hơn nữa bởi các hiệu ứng hình ảnh khác, chẳng hạn như các vệt tốc độ bao quanh xe khi chúng lao qua đường đua hoặc các đường vệt theo sau lốp xe của bạn khi drift. Ngay cả các mô hình 3D sắc nét và phản chiếu chi tiết thấp cũng góp phần tạo nên phong cách hoạt hình của trò chơi.
Sự Tinh Tế Trong Từng Chi Tiết: Ōkami và The Wind Waker
Ōkami tiếp cận cel-shading theo một cách khác với phong cách nghệ thuật không hề đơn giản. Mọi khía cạnh của Ōkami đều được thiết kế cẩn thận để giống một bức tranh màu nước. Giống như nhiều game cel-shaded khác, Ōkami thể hiện thế giới và nhân vật của mình với những đường viền tối và màu sắc tươi sáng, nhưng nó thêm những nét không hoàn hảo tinh tế vào mỗi yếu tố này. Mỗi đường nét được tạo hình giống một nét cọ vẽ, với những sự không nhất quán mờ nhạt về hình dạng và độ dày, tạo cảm giác thế giới trong game được vẽ bằng tay.
Giống như một bức tranh màu nước, màu sắc lem ra ngoài đường viền, bóng tối được thể hiện bằng những vệt mực đen nhánh, và kết cấu thô của bầu trời và hậu cảnh góp phần tạo cảm giác mọi thứ bạn thấy trong Ōkami đều được vẽ trên một tấm vải bạt. Mặc dù đã có tuổi đời, vẫn chưa có trò chơi nào tái tạo được phong cách vẽ tay một cách điêu luyện như Ōkami.
Có lẽ việc sử dụng cel-shading nổi tiếng nhất trong game là The Legend of Zelda: The Wind Waker. Mặc dù phong cách nghệ thuật hoạt hình của nó ban đầu gây tranh cãi giữa người hâm mộ và giới phê bình, nhưng cách trình bày độc đáo của trò chơi đã đóng một phần lớn vào sự phổ biến bền vững của nó. Trong khi hầu hết các game cel-shaded có phong cách nghệ thuật lấy cảm hứng từ truyện tranh với đường viền dày và màu sắc đậm, Wind Waker nổi bật với việc sử dụng các cạnh mềm mại hơn và bảng màu nhẹ nhàng hơn.
Link và Tetra trong The Legend of Zelda: The Wind Waker, một tựa game cel-shaded kinh điển với đồ họa hoạt hình mềm mại và bền bỉ.
Phong cách nghệ thuật cel-shaded của Wind Waker được hỗ trợ bởi một định hướng nghệ thuật tuyệt vời, có thể thấy trong thiết kế nhân vật biểu cảm, địa điểm đáng nhớ và thậm chí cả những con sóng yên bình trải dài trên bối cảnh đại dương của nó. Các phiên bản Zelda sau này đã áp dụng phong cách nghệ thuật chân thực hơn, nhưng đồ họa cel-shaded của Wind Waker vẫn bền bỉ hơn nhiều so với bất kỳ phần tiếp theo nào của nó.
Lợi Ích từ Việc Remaster và Tái Phát Hành
Các bản remaster độ phân giải cao cũng đã hồi sinh các tác phẩm kinh điển cel-shaded với hình ảnh tốt hơn so với bản phát hành gốc. Các bản remaster HD của Jet Set Radio và Ōkami cập nhật các kết cấu mờ của bản gốc, cho phép những trò chơi vốn đã tuyệt đẹp này trông ấn tượng hơn nữa. Bản The Legend of Zelda: The Wind Waker HD độc quyền trên Wii U đã mang đến một cuộc đại tu triệt để hơn nữa cho đồ họa cel-shaded gốc của nó, cập nhật bằng một hệ thống chiếu sáng hoàn toàn mới, kết cấu được cải thiện, độ phân giải cao hơn (rõ ràng), và bảng màu tổng thể sáng hơn.
Độc Lập với Phần Cứng: Ưu Thế Bền Vững
Không giống như các trò chơi có đồ họa chân thực, chất lượng hình ảnh cel-shaded không phụ thuộc vào phần cứng. Một định hướng nghệ thuật mạnh mẽ và việc sử dụng thông minh các đồ họa đơn giản hơn đã cho phép các trò chơi từ gần hai thập kỷ và nhiều thế hệ console trước đây vẫn đứng vững trước thử thách của thời gian. Điều này chứng tỏ rằng phong cách vượt trội hơn sức mạnh thô của công nghệ, giúp các tựa game cel-shaded giữ được giá trị và tính hấp dẫn qua nhiều năm.
Kỷ Nguyên Phục Hưng Của Game Cel-Shaded
Trong những năm đầu của các console HD, các trò chơi điện tử cách điệu nhường chỗ cho đồ họa quang học chân thực. Mặc dù có một số trò chơi cel-shaded thành công được phát hành trong giai đoạn này – bao gồm Street Fighter IV và series Borderlands – hầu hết các trò chơi (đặc biệt là những trò hướng đến đối tượng lớn tuổi hơn) đều hướng đến việc trông giống như thật nhất có thể.
Tuy nhiên, xu hướng chơi game đã thay đổi kể từ đó, và nhiều trò chơi sẵn sàng thử nghiệm với nhiều phong cách nghệ thuật đa dạng hơn. Với sự dịch chuyển trở lại về phong cách trình bày sáng tạo và các phong cách hình ảnh độc đáo, các trò chơi cel-shaded một lần nữa đã nâng tầm cho đồ họa 3D cách điệu.
Bước Đột Phá Trong Thể Loại Đối Kháng
Guilty Gear Xrd đã khơi dậy một làn sóng game đối kháng cel-shaded được dựng hình đẹp mắt. Nhờ việc sử dụng thông minh hoạt ảnh giới hạn (hoạt ảnh được tạo ra ở tốc độ khung hình thấp), góc quay camera khéo léo và phong cách nghệ thuật cel-shaded ấn tượng, thật dễ dàng nhầm lẫn các mô hình nhân vật 3D biểu cảm của Xrd với các sprite 2D. Phong cách trình bày của Xrd không chỉ nắm bắt được vẻ ngoài và cảm giác của các tiền nhiệm pixelated của nó, mà còn vượt trội hơn hẳn với hình ảnh tự hào chi tiết và cá tính hơn các sprite 2D trong quá khứ. Hình ảnh 3D cũng cho phép trò chơi xoay camera để hiển thị động các đòn tấn công siêu cấp bùng nổ và các pha kết liễu tức thì.
Nhà phát triển Guilty Gear Arc System Works đã liên tục tinh chỉnh phong cách trình bày cel-shaded của mình trên các game đối kháng khác, bao gồm Dragonball FighterZ, Granblue Fantasy Versus, và DNF Duel. Tất cả các trò chơi này đều trông tuyệt vời, mặc dù Arc System Works được cho là đã hoàn thiện phong cách này với Guilty Gear Strive, tựa game vẫn tự hào có hình ảnh ấn tượng nhất so với bất kỳ game nào từ studio.
Đổi Mới Qua Các Thể Loại Khác
Arc System Works không phải là studio duy nhất vượt qua giới hạn của cel-shading. Tango Gameworks đã mang đến một bữa tiệc thị giác tương tự với Hi-Fi Rush, một trò chơi hành động nhịp điệu trong đó các đòn tấn công của bạn được đồng bộ hóa với nhạc nền của trò chơi.
Mặc dù hầu hết trò chơi diễn ra trong các nhà máy công nghiệp và không gian văn phòng, phong cách nghệ thuật cel-shaded của Hi-Fi Rush biến mỗi màn chơi thành một cảnh tượng đầy màu sắc. Phong cách trình bày tuyệt đẹp của nó càng được hỗ trợ bởi thực tế là mọi khía cạnh của hoạt ảnh trò chơi – từ giao diện người dùng đến chính môi trường – đều di chuyển theo nhạc, tạo ra một trải nghiệm giống như đang chơi qua một video ca nhạc tương tác.
Nintendo cũng tiếp tục nâng tầm cel-shading lên một tầm cao mới với The Legend of Zelda: Breath of the Wild và Tears of the Kingdom. Trái ngược với phong cách nghệ thuật hoạt hình của Wind Waker, cả hai trò chơi đều có một thẩm mỹ giống sách truyện, tạo ra sự cân bằng hài hòa giữa chủ nghĩa hiện thực và hình ảnh cách điệu.
Môi trường được xây dựng chi tiết (ít nhất là ở mức độ có thể cho một bối cảnh với các hòn đảo bay), nhưng được phủ bởi màu sắc sống động nổi bật so với môi trường xung quanh. Kết quả là một thế giới thường giống một bức tranh, với màu xanh lá cây tươi sáng chiếu sáng những đồng bằng cỏ và màu đỏ rực rỡ bùng lên qua những cảnh quan bị phá hoại ở các khu vực cuối game.
Thiết kế nhân vật và sinh vật cũng đa dạng tương tự trong Breath of the Wild và Tears of the Kingdom. Cả đồng minh và kẻ thù đều được thể hiện với màu sắc nhẹ nhàng và kết cấu chi tiết thấp giống nghệ thuật pastel. Giống như môi trường, thiết kế của chúng nằm giữa tính hoạt hình của Wind Waker và các phong cách thực tế hơn của các game Zelda 3D khác như Ocarina of Time và Twilight Princess. Đó là một phong cách nghệ thuật tuyệt đẹp mang lại chất lượng như tranh vẽ cho mỗi khung hình trong khi tận dụng tối đa phần cứng hạn chế của Nintendo Switch.
Các Tên Tuổi Khác Góp Phần Vào Sự Phục Hưng
Tất nhiên, đây không phải là những trò chơi gần đây duy nhất sử dụng cel-shading một cách sáng tạo. Series Valkyria Chronicles kết hợp phong cách nghệ thuật anime truyền thống với phong cách trình bày của một bức tranh màu nước. Bomb Rush Cyberfunk đã hồi sinh thẩm mỹ graffiti mang tính biểu tượng của Jet Set Radio đồng thời cập nhật nó để trình bày một thế giới khoa học viễn tưởng sống động hơn cả nguồn cảm hứng của nó. Untitled Goose Game hoàn toàn thiếu các kết cấu chi tiết, thay vào đó sử dụng các màu phẳng, đổ bóng hạn chế và các mô hình nhân vật đơn giản để tạo ra phong cách nghệ thuật tối giản của trò chơi.
Nhân vật Red trong Bomb Rush Cyberfunk, tái hiện thành công phong cách đồ họa cel-shaded của Jet Set Radio với sự tươi mới.
Đây chỉ là một vài ví dụ trong số rất nhiều cách mà các trò chơi đã tiếp tục sử dụng cel-shading để tạo ra những trải nghiệm độc đáo. Có rất nhiều tựa game cel-shaded tuyệt vời khác không được đề cập ở đây, chẳng hạn như Mad World độc quyền trên Wii với tính bạo lực cực đoan và tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất lấy cảm hứng từ truyện tranh XIII. Cel-shading có khả năng linh hoạt rộng rãi trong việc tái tạo các phong cách nghệ thuật mang tính biểu tượng và mang lại các thẩm mỹ hoàn toàn nguyên bản, và sự hồi sinh đã quá lâu của nó sẽ chỉ giúp nhiều trò chơi hơn nữa trở thành những tác phẩm kinh điển vượt thời gian.
Kết luận: Cel-shading đã chứng minh mình không chỉ là một kỹ thuật đồ họa đơn thuần mà còn là một phong cách nghệ thuật có giá trị vĩnh cửu trong ngành công nghiệp game. Với khả năng biến hóa đồ họa 3D thành những tác phẩm hoạt hình sống động, sắc nét và mang đậm dấu ấn cá nhân, cel-shading đã vượt qua giới hạn của công nghệ phần cứng để mang lại trải nghiệm thị giác độc đáo, không bị lỗi thời theo thời gian. Từ những tựa game kinh điển như The Legend of Zelda: The Wind Waker đến những tác phẩm đột phá gần đây như Guilty Gear Strive và Hi-Fi Rush, cel-shading không ngừng phát triển và định hình lại cách chúng ta cảm nhận về đồ họa game. Sự phục hưng mạnh mẽ của kỹ thuật này hứa hẹn sẽ tiếp tục mang đến nhiều tựa game không chỉ đẹp mắt mà còn có chiều sâu nghệ thuật, khẳng định rằng phong cách và sự sáng tạo luôn là yếu tố quan trọng nhất để tạo nên những trải nghiệm chơi game đáng nhớ.
Bạn nghĩ sao về kỹ thuật đồ họa cel-shading? Đâu là tựa game cel-shaded yêu thích của bạn? Hãy chia sẻ ý kiến và cảm nhận của bạn trong phần bình luận bên dưới, hoặc khám phá thêm các bài viết phân tích công nghệ game chuyên sâu khác trên thuthuatpc.net để mở rộng kiến thức của mình!
