Dự án AI Muse đầy tham vọng của Microsoft vừa ra mắt một phiên bản Quake 2 được tạo ra hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo, một động thái được kỳ vọng sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho việc phát triển game bằng AI. Đây là một minh chứng cho thấy tiềm năng to lớn của AI trong việc định hình lại ngành công nghiệp trò chơi. Tuy nhiên, sau trải nghiệm thực tế, có thể khẳng định rằng công nghệ này vẫn còn một chặng đường rất dài để đạt được mục tiêu mà Microsoft đã đặt ra. Thay vì mang lại một trải nghiệm mượt mà, phiên bản Quake 2 do AI tạo ra lại bộc lộ rõ những giới hạn hiện tại của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực game.
Microsoft Tái Tạo Quake 2 Bằng Công Nghệ Muse AI
Dự án Quake 2 này sử dụng Mô hình Hành động Con người và Thế giới (WHAM) của Microsoft, một hệ thống AI tiên tiến được thiết kế để tạo ra hình ảnh trò chơi và mô phỏng hành vi người chơi ngay lập tức trong thời gian thực. WHAM hoạt động tương tự như các mô hình AI tạo văn bản hoặc hình ảnh khác, nhưng thay vì từ ngữ hay bức ảnh, nó được đào tạo dựa trên lượng lớn dữ liệu gameplay của trò chơi.
Cụ thể, đối với phiên bản Quake 2 này, AI đã được huấn luyện bằng cách “nghiên cứu” hàng loạt video gameplay được ghi lại từ tựa game gốc. Dữ liệu này giúp AI học cách thức hoạt động của trò chơi, cách các cấp độ được xây dựng và hình ảnh đồ họa trông như thế nào. Bằng cách phân tích sâu dữ liệu này, WHAM có khả năng tạo ra các khung hình gameplay Quake 2 mới một cách tức thì khi người chơi di chuyển và tương tác.
Kết quả là một trải nghiệm chơi được, nơi AI xây dựng mọi khung hình theo thời gian thực. Các điều khiển khá đơn giản, chỉ sử dụng bàn phím để di chuyển và tương tác. Thế giới trò chơi được AI xây dựng khi người chơi khám phá, tạo ra các cấp độ vừa quen thuộc vừa mới lạ.
Mục tiêu chính của Microsoft đối với dự án này không phải là tạo ra một trò chơi để bán, mà là để trình diễn khả năng của Muse AI. Ý tưởng là chứng minh rằng AI một ngày nào đó có thể tự động tạo ra các trò chơi hoàn chỉnh mà không cần nhiều công đoạn mã hóa và thiết kế cấp độ thủ công. Microsoft xem Muse là một công cụ tiềm năng có thể hỗ trợ các nhà phát triển game trong tương lai, giúp tăng tốc quá trình thử nghiệm ban đầu và tạo nội dung.
Người chơi AI trong Quake 2 nhìn vào một bức tường tạo bởi nhiều hộp xếp chồng lên nhau, thể hiện cách AI xây dựng môi trường game ngẫu nhiên.
Trải Nghiệm Chơi Game Thật Sự Thảm Họa: AI Vẫn Chưa Sẵn Sàng
Phiên bản Quake 2 do AI của Microsoft tạo ra mang lại một trải nghiệm cực kỳ khó chịu và bối rối, hoàn toàn khác xa với lối chơi nhanh, mượt mà của tựa game gốc. Thậm chí, khó có thể gọi đây là một trò chơi mà chỉ là một bản demo công nghệ hoạt động kém hiệu quả. Vấn đề lớn đầu tiên là tốc độ khung hình (frame rate) tồi tệ—nó chạy quá chậm và giật cục, tạo cảm giác như đang lướt qua các trang chiếu trong một bài thuyết trình PowerPoint hơn là chơi một tựa game bắn súng tốc độ cao.
Thay vì di chuyển mượt mà, nhân vật trên màn hình lại cử động giật cục, lỗi thời, khiến ngay cả những hành động đơn giản như đi lại cũng trở nên khó khăn. Cảm giác như bạn đang lái một chiếc xe tăng với thời gian phản hồi chậm chạp khi bẻ lái và dừng lại. Đây không phải là “điều khiển” mà đúng hơn là “hướng dẫn” trò chơi về những gì nên xảy ra.
Đồ họa cũng tệ không kém. Mọi thứ đều mờ nhạt và thiếu chi tiết, còn kém hơn cả nhiều tựa game cũ hơn. Kẻ thù rất khó nhận ra vì chúng chủ yếu chỉ là những hình thù mơ hồ với các họa tiết bị thiếu và hoạt ảnh cứng nhắc. Chúng giống những bóng ma kỳ lạ hơn là mối đe dọa thực sự. Bản thân các cấp độ cũng được thiết kế kém, với các họa tiết lộn xộn và không rõ ràng.
Trên hết, các điều khiển không hoạt động đúng cách. Các hành động cơ bản như nhắm bắn và khai hỏa thường xuyên bị trễ hoặc không hoạt động. Có rất nhiều lần tôi bóp cò nhưng không có gì xảy ra, và kẻ thù không nhận sát thương khi đáng lẽ ra phải vậy. Kỳ lạ hơn nữa là kẻ thù đôi khi biến mất trong lúc giao tranh, chỉ để xuất hiện lại ở một nơi khác vài giây sau đó. Toàn bộ trải nghiệm thật sự khó hiểu và không mấy dễ chịu. Tốc độ khung hình tệ hại, đồ họa xấu xí và các điều khiển hỏng hóc khiến trò chơi trở nên phi thực tế và khó nắm bắt. Ngay cả những việc đơn giản như đi xuống một hành lang cũng trở nên bực bội vì trò chơi sẽ thay đổi toàn bộ cấp độ khi tôi đâm vào tường và quay lại.
Điểm Tương Đồng Với Minecraft AI: Sự Ngẫu Nhiên Thiếu Logic
Bản demo Quake 2 do AI của Microsoft tạo ra và dự án Minecraft AI do người hâm mộ tạo ra có cách hoạt động tương tự trong việc tạo ra thế giới trò chơi theo thời gian thực. Cả hai đều sử dụng các mô hình AI được huấn luyện trên lượng lớn cảnh quay gameplay để xây dựng cấp độ và các yếu tố trò chơi khi bạn chơi. Điều này rất giống với cách các chatbot AI được đào tạo.
Thật không may, vì điều này, chúng cũng chia sẻ một vấn đề lớn. Các thế giới mà chúng tạo ra thường ngẫu nhiên và không có nhiều ý nghĩa, thay đổi khi người dùng chơi. Cả hai trò chơi đều không giữ mọi thứ nguyên trạng trong thời gian dài; thay vào đó, các phần của thế giới xuất hiện và biến mất hoặc thay đổi đột ngột khi người chơi di chuyển. Điều này có nghĩa là không có gì duy trì trạng thái ổn định khi người chơi không nhìn trực tiếp vào nó, đây là một lỗi lớn trong hệ thống kiểu này.
Về cơ bản, thế giới trò chơi chỉ tồn tại nơi người chơi đang tập trung, khiến mọi thứ trở nên lỗi và khó hiểu. Một lý do khác khiến hai dự án này có vẻ giống nhau là cả hai đều sử dụng kỹ thuật gọi là “dự đoán khung hình tiếp theo” (next-frame prediction). AI nhìn vào những gì người chơi đang làm hiện tại và cố gắng đoán xem điều gì sẽ xảy ra tiếp theo mà không thực sự hiểu cách thế giới trò chơi phải hoạt động.
Điều này hoàn toàn không giống với các engine game thông thường, nơi toàn bộ thế giới luôn tồn tại, tuân theo các quy tắc rõ ràng. Vì vậy, cả hai trò chơi đều hoạt động theo những cách kỳ lạ tương tự. Trong bản demo Quake 2, các cấp độ và kẻ thù thay đổi hoàn toàn hoặc biến mất không lý do, giống như cách Minecraft AI thường xuyên hoán đổi các phần của thế giới thành những phần hoàn toàn khác khi người chơi quay lưng đi.
Người chơi AI Quake 2 được yêu cầu cúi xuống trong một hang động không rõ lý do, với một nút bấm không hoạt động, minh họa sự thiếu logic của AI.
Microsoft có kế hoạch hỗ trợ phát triển game bằng AI, nhưng với những gì đã trình bày, thật khó để hình dung điều này sẽ giúp ích như thế nào. Ít nhất với công việc thủ công, các nhà phát triển có thể kiểm soát những gì xảy ra và thể hiện cách trò chơi hoạt động. Thay vào đó, đây giống như một AI đang đoán xem nhà phát triển muốn nó làm gì dựa trên những gì đã được trình chiếu cho nó trong hàng trăm giờ gameplay.
Muse AI Và Tương Lai Phát Triển Game: Vẫn Còn Một Chặng Đường Dài
Mặc dù phiên bản Quake 2 của Microsoft Muse AI là một bước tiến công nghệ ấn tượng, nhưng tất cả những gì nó chứng minh là AI vẫn còn rất xa để có thể thay thế hoàn toàn hoặc thậm chí một phần các nhà phát triển con người trong việc tạo ra trò chơi điện tử. Hiện tại, AI vẫn đang vật lộn với việc duy trì sự nhất quán của thế giới game, chưa kể đến việc phản ứng với người chơi một cách tự nhiên. Đây là những trở ngại lớn cần phải vượt qua trước khi AI có thể thực tế tạo ra game như Microsoft mong muốn.
Một trong những điểm yếu lớn nhất của AI hiện tại là nó không có sự sáng tạo hay độc đáo thực sự. Các mô hình như Muse học hỏi từ dữ liệu có sẵn – trong trường hợp này là thông tin từ các trò chơi đã tồn tại. Chúng giỏi sao chép các phong cách và mô hình đã thấy trước đây, nhưng không thể đưa ra những ý tưởng hay thiết kế hoàn toàn mới mẻ. Những gì chúng tạo ra đều dựa trên những gì đã tồn tại, có nghĩa là đó chỉ là một bản sao thông minh hơn là một điều gì đó tươi mới và đột phá.
Sự phụ thuộc này vào tài liệu có sẵn khiến AI khó tạo ra những trò chơi thực sự đổi mới. Mặc dù AI có thể điều chỉnh các cơ chế game quen thuộc theo nhiều cách khác nhau, nhưng nó không thể tạo ra những bước nhảy vọt lớn về trí tưởng tượng để dẫn đến những trải nghiệm chơi game thực sự độc đáo và đáng nhớ.
Trong khi AI có thể mô phỏng hành vi cơ bản của người chơi, nó lại gặp khó khăn trong việc dự đoán các hành động bất ngờ hoặc thích nghi mượt mà với các phong cách chơi khác nhau. Đây luôn là vấn đề chính với AI. Điều này khiến lối chơi trở nên cứng nhắc, dễ đoán và cuối cùng kém thú vị hơn. Không có khả năng phản ứng một cách tinh tế, các trò chơi do AI tạo ra cảm giác như một sự trừng phạt khi cố gắng chơi. Cá nhân người viết đã bị đau đầu sau 10 phút chơi đầu tiên.
Người chơi AI Quake 2 nhìn vào một cái lỗ trên tường với kẻ thù ma quái bên cạnh, thể hiện sự hỗn loạn của đồ họa và kẻ thù do AI tạo ra.
Ngoài ra, còn có vấn đề về mức năng lượng mà các mô hình AI lớn này tiêu thụ. Việc vận hành chúng đòi hỏi một lượng điện năng khổng lồ, làm dấy lên lo ngại về chi phí hoạt động. Chi phí năng lượng cao có thể không xứng đáng với mục đích sử dụng mà Microsoft mong muốn. Rõ ràng công ty muốn đây là một công cụ trong phát triển game, nhưng nó vẫn chưa sẵn sàng cho điều đó.
Tương lai của phát triển game có lẽ sẽ không liên quan đến việc AI tiếp quản ở tốc độ này. Thật tệ đến mức tôi kinh ngạc khi Microsoft muốn đưa bản demo này ra công chúng. Nếu bạn cảm thấy AI sẽ chiếm đoạt việc làm của con người, hãy thử chơi phiên bản Quake 2 AI và bạn sẽ cảm thấy tốt hơn rất nhiều về tiềm năng của chính mình trong lĩnh vực này.
Bạn nghĩ sao về tiềm năng của AI trong phát triển game? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
