Với vai trò là một người dùng Proton lâu năm, tôi đã chứng kiến sự phát triển không ngừng của nền tảng bảo mật này. Proton đã mang đến những dịch vụ mã hóa đầu cuối (end-to-end encryption) dễ tiếp cận, giúp việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trở nên đơn giản hơn rất nhiều so với việc phải tự tìm hiểu PGP hay các giải pháp tự lưu trữ phức tạp. Tuy nhiên, khi Proton liên tục ra mắt các tính năng mới như ví Bitcoin hay trợ lý AI, một câu hỏi lớn đặt ra là liệu đây có thực sự là những gì cộng đồng người dùng đang mong đợi?
Là một tín đồ của quyền riêng tư trực tuyến, tôi nhận thấy Proton cần tập trung vào việc hoàn thiện và mở rộng các dịch vụ cốt lõi, thay vì chạy theo các xu hướng công nghệ nhất thời. Dưới đây là những tính năng mà theo tôi, Proton nên ưu tiên để thực sự trở thành một lựa chọn thay thế toàn diện và vượt trội cho các dịch vụ lớn từ Google hay Apple, đặc biệt là tại thị trường Việt Nam.
1. Đồng Bộ File Toàn Diện Cho Proton Drive Trên Di Động và Linux
Proton Drive là lời đáp của Proton cho Dropbox, Google Drive hay Microsoft OneDrive, nhưng với ưu điểm vượt trội về bảo mật nhờ mã hóa đầu cuối. Trong bối cảnh lo ngại về việc các công ty lớn kiếm tiền từ dữ liệu người dùng hay rò rỉ thông tin hàng loạt, Proton Drive nổi lên như một trong số ít lựa chọn đáng tin cậy để lưu trữ và sao lưu dữ liệu trực tuyến an toàn.
Giao diện minh họa Proton Drive và khả năng đồng bộ dữ liệu
Tuy nhiên, tính năng đồng bộ file của Proton Drive hiện tại vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là trên các nền tảng phi Windows và macOS. Ứng dụng desktop chỉ hỗ trợ hai hệ điều hành phổ biến này, khiến người dùng Linux như tôi phải bó tay. Với ứng dụng Android, chỉ có tính năng tự động tải ảnh lên, còn các loại file khác đều phải tải lên thủ công – một phương pháp cực kỳ tốn thời gian và dễ bỏ sót. Để Proton Drive thực sự trở thành một giải pháp lưu trữ đám mây khả thi, việc bổ sung ứng dụng đồng bộ file đầy đủ chức năng cho Linux và cải thiện khả năng đồng bộ cho các loại file trên di động là điều cần thiết.
2. Một Giải Pháp Thay Thế Google Photos và iCloud Tốt Hơn
Khi mua điện thoại mới, quy trình thiết lập thường bao gồm việc đăng nhập vào một tài khoản trực tuyến để tự động sao lưu ảnh từ camera. Với iPhone là iCloud Photos, còn với Android thường là Google Photos. Đây đã trở thành cách mặc định để mọi người bảo vệ những kỷ niệm quý giá của mình.
Proton Drive hiện tại là câu trả lời của Proton cho nhu cầu này. Tuy nhiên, trải nghiệm của nó chưa thực sự tối ưu cho ảnh. Mặc dù ứng dụng có tính năng tự động tải ảnh lên, nhưng Proton Drive chưa được thiết kế “ưu tiên ảnh” (photo-first) như Google Photos. Nó giống tính năng tự động tải lên của Dropbox hay Google Drive hơn là một thư viện ảnh chuyên dụng.
Ứng dụng Ente trên điện thoại cạnh biểu tượng Google Photos mờ, thể hiện sự thay thế an toàn
May mắn thay, đã có Ente – một giải pháp thay thế mã hóa đầu cuối cho Google Photos và iCloud. Ente cung cấp đầy đủ các chức năng mà người dùng mong đợi từ một dịch vụ lưu trữ ảnh bảo mật. Vấn đề là việc thuyết phục người dùng đăng ký thêm một dịch vụ mới luôn là một thách thức. Proton hoàn toàn có thể xem xét việc sao chép trải nghiệm tương tự của Ente (vì mã nguồn của Ente là mã nguồn mở) hoặc thậm chí mua lại Ente, giống như cách họ đã mua lại SimpleLogin, để tích hợp một giải pháp quản lý ảnh thực sự mạnh mẽ vào hệ sinh thái của mình.
3. Cầu Nối Proton Calendar (Giống Proton Mail Bridge)
Vợ tôi và tôi đều sử dụng Proton Mail làm email chính và Proton Calendar để chia sẻ lịch trình cá nhân. Proton Calendar có đầy đủ chức năng mà tôi cần từ một ứng dụng lịch. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là tôi bị “mắc kẹt” với việc chỉ có thể sử dụng ứng dụng web hoặc ứng dụng di động. Tôi không thể sử dụng các ứng dụng lịch bên thứ ba.
Tôi rất yêu thích Niagara Launcher trên Android vì giao diện tối giản và hiệu quả của nó, nhưng tôi không thể tận dụng tính năng tích hợp lịch để hiển thị các sự kiện sắp tới ngay trên màn hình chính. Tương tự, tôi không thể sử dụng Samsung Calendar – một ứng dụng lịch có nhiều tích hợp hơn với các ứng dụng khác trên Galaxy Z Fold 5 của tôi và thao tác cũng nhanh hơn đáng kể so với ứng dụng Proton Calendar trên Android.
Logo Proton Mail và Calendar, biểu trưng cho hệ sinh thái bảo mật của Proton
Tôi thực sự mong muốn Proton phát triển một phiên bản Proton Calendar Bridge, tương tự như ứng dụng Proton Mail Bridge. Proton Mail Bridge cho phép người dùng sử dụng tài khoản Proton Mail với các ứng dụng email bên thứ ba như Thunderbird và Outlook. Mặc dù Mail Bridge hiện chỉ dành cho desktop, nhưng một giải pháp tương tự cho Proton Calendar, thậm chí là mở rộng sang cả di động, sẽ mang lại sự linh hoạt đáng kể cho người dùng.
4. Đồng Bộ Danh Bạ và Nhật Ký Cuộc Gọi
Đây là một tính năng đơn giản nhưng vô cùng cần thiết. Mặc dù tôi không muốn giao danh bạ của mình cho Google, nhưng việc biết rằng danh bạ được sao lưu an toàn sẽ mang lại sự yên tâm lớn. Hiện tại, tôi phải tự xuất danh bạ thủ công ra file VCF để sao lưu. Giống như bất kỳ hình thức sao lưu thủ công nào, luôn có rủi ro là bản sao lưu của tôi sẽ lỗi thời nếu có sự cố xảy ra.
Với tính năng mã hóa đầu cuối mạnh mẽ, Proton là nhà cung cấp mà tôi hoàn toàn tin tưởng để sao lưu danh bạ điện thoại của mình, giống như tôi tin tưởng họ với danh bạ email. Nếu Proton có thể hỗ trợ sao lưu cả nhật ký cuộc gọi thì càng tuyệt vời. Điều này sẽ hoàn thiện trải nghiệm bảo mật dữ liệu cá nhân trên di động của người dùng.
Chức năng quản lý danh bạ trên điện thoại và nhu cầu sao lưu an toàn
5. Các Lựa Chọn Thay Thế Google Sheets và Slides
Vào mùa hè năm 2024, Proton đã giới thiệu Proton Docs trong Proton Drive, một giải pháp thay thế cho Google Docs. Proton Docs có thể mở file DOCX, cung cấp các tùy chọn định dạng cơ bản và có nhiều tính năng cộng tác mà người dùng đã quen thuộc với Google Docs. Đây là một bước tiến lớn và cần thiết để giúp nhiều người chuyển đổi khỏi bộ ứng dụng của Google. Tôi khá hài lòng với cách triển khai của Proton, khi nó mang lại cảm giác giống một ứng dụng viết không xao nhãng hơn là một trình xử lý văn bản truyền thống.
Sự đối sánh giữa tài liệu Google Docs và giải pháp lưu trữ bảo mật Proton Drive
Tuy nhiên, Google Docs chỉ là một phần trong bộ ứng dụng văn phòng trực tuyến của Google. Để hoàn thiện bộ công cụ này, Proton cũng cần cung cấp các tùy chọn chỉnh sửa bảng tính (tương tự Google Sheets) và trình chiếu (tương tự Google Slides). Tôi tin rằng đây chắc chắn là những tính năng đã nằm trong lộ trình phát triển của Proton, nhưng đây cũng chính là điều tôi nghĩ đến khi Proton công bố các tính năng như ví Bitcoin hay tạo văn bản bằng AI. Những tính năng đó dường như là sự phân tâm, nếu không muốn nói là một hướng đi sai lầm, khỏi những giá trị cốt lõi mà Proton đã xây dựng.
Proton đã và đang làm rất tốt việc dân chủ hóa quyền riêng tư trực tuyến, biến nó từ một vấn đề kỹ thuật phức tạp thành một dịch vụ dễ tiếp cận và sử dụng. Tôi rất hoan nghênh việc Proton liên tục ra mắt các tùy chọn mới. Tuy nhiên, tôi hy vọng Proton sẽ dành nhiều nguồn lực hơn để hoàn thiện các dịch vụ hiện có và đáp ứng những nhu cầu cơ bản nhưng thiết yếu của người dùng, trước khi quá sa đà vào những “mốt nhất thời” trên không gian mạng.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những tính năng mà bạn mong muốn Proton sẽ phát triển trong tương lai!
