Khi tựa game Super Smash Bros. ra mắt vào năm 1999, không có nhiều trò chơi cho phép bạn chiêm ngưỡng tất cả các nhân vật yêu thích cùng xuất hiện ở một nơi. Ngày nay, các sự kiện “crossover” đã trở thành một phần quen thuộc của hầu hết mọi thể loại game. Sự bùng nổ đột ngột này không chỉ là dấu hiệu của sự phổ biến mà còn là kết quả của một xu hướng lớn hơn, định hình tương lai của ngành công nghiệp game. Hiện tượng crossover, nơi các nhân vật, thế giới hoặc yếu tố từ những thương hiệu khác nhau giao thoa, đã và đang tác động sâu sắc đến cách các nhà phát triển tạo ra, tiếp thị và duy trì trò chơi.
Ban đầu, crossover mang ý nghĩa của sự đổi mới và bất ngờ, cho phép người hâm mộ mơ ước về những cuộc đối đầu hoặc hợp tác không tưởng. Tuy nhiên, theo thời gian, khi xu hướng này ngày càng lan rộng, mục đích và hình thức của các crossover cũng dần thay đổi. Từ những sản phẩm được thiết kế hoàn toàn dựa trên ý tưởng giao thoa vũ trụ cho đến các sự kiện giới hạn thời gian trong game trực tuyến, crossover đã trở thành một công cụ đa năng, mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho các nhà phát triển và cộng đồng game thủ. Việc phân tích sâu sắc xu hướng này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về động lực phát triển của ngành game hiện đại và những yếu tố then chốt tạo nên một trải nghiệm crossover đáng giá.
Crossover Đang Thống Trị Ngành Công Nghiệp Game
Mặc dù các crossover đã xuất hiện trong thế giới game từ những năm 80, nhưng không thể phủ nhận rằng sự phổ biến hiện tại của chúng phần lớn được lấy cảm hứng từ series Super Smash Bros. của Nintendo. Mặc dù tựa game đối kháng kinh điển này không phải là sản phẩm crossover đầu tiên (SNK đã khởi xướng thể loại này với The King of Fighters ’94), Super Smash Bros. đã thực sự hé lộ tiềm năng sáng tạo của crossover với những trận đấu hỗn loạn bốn người chơi và sự pha trộn độc đáo của các nhân vật đầy màu sắc. Nó chứng minh rằng việc kết hợp các thương hiệu nổi tiếng không chỉ là chiêu trò marketing, mà còn có thể tạo ra một trải nghiệm chơi game mới lạ và hấp dẫn.
Các bản sao trực tiếp của Smash Bros. như MultiVersus và PlayStation All-Stars Battle Royale đều sở hữu danh sách nhân vật đa dạng, đặt những biểu tượng của game hạng M bên cạnh các nhân vật hoạt hình đầy màu sắc. Tuy nhiên, các crossover không chỉ giới hạn ở thể loại đối kháng. Bạn có thể tìm thấy những sự kết hợp kỳ lạ tương tự ở hầu hết mọi thể loại khác, bao gồm game đua xe như Sonic & Sega All-Stars Racing, game nhập vai hành động (action-RPG) như series Kingdom Hearts của Disney và Square Enix, hay game chiến thuật như Project X Zone từng bị đánh giá thấp nhưng đầy tiềm năng. Điều này cho thấy sự linh hoạt và khả năng ứng dụng rộng rãi của ý tưởng crossover trong việc mở rộng thế giới game.
Tuy nhiên, các crossover game gần đây đã có một hình thái khác biệt. Rất nhiều game trực tuyến nhiều người chơi (multiplayer online) và game di động phổ biến đều tổ chức các sự kiện crossover giới hạn thời gian, thường dưới dạng phần thưởng có thể mở khóa hoặc các vật phẩm trang trí (cosmetics) phải mua bằng tiền. Điều này không chỉ giúp các thương hiệu mới và ít được biết đến có cơ hội tham gia vào các sự kiện crossover, mà còn tạo điều kiện cho các trò chơi hợp tác với bất cứ thứ gì.
Các tựa game như Fortnite và Dead By Daylight đã tổ chức những sự kiện crossover với truyện tranh, phim ảnh, các video game khác, và thậm chí cả những người nổi tiếng ngoài đời thực. Trong khi các crossover của Dead By Daylight chủ yếu xoay quanh các thương hiệu kinh dị, nó đã mở rộng sang các thể loại khác bằng cách giới thiệu các nhân vật từ Dungeons & Dragons và Attack on Titan.
Trận đấu 8 người trong Super Smash Bros Ultimate, minh họa đỉnh cao của game crossover
Fortnite, mặt khác, dường như sẵn sàng cho bất kỳ sự kết hợp nào. Các sự hợp tác của game này trải dài từ các bộ phim Marvel sắp ra mắt, các thương hiệu quần áo như Nike, và thậm chí cả sitcom Mexico thập niên 70 El Chapulín Colorado. Dù một số crossover có vẻ kỳ lạ đến đâu, hầu như mọi thứ đều có cơ hội xuất hiện trong Fortnite.
Trang phục El Chapulín Colorado trong Fortnite, thể hiện sự đa dạng bất ngờ của các sự kiện crossover
Fortnite không phải là game đầu tiên cung cấp các vật phẩm trang trí thông qua crossover, nhưng sự kết hợp đa dạng của các thương hiệu nổi tiếng và các thương hiệu nhượng quyền mang tính biểu tượng của nó đã truyền cảm hứng cho vô số game khác. Các tựa game gacha, bắn súng battle royale, MMORPG, và hầu hết mọi game online multiplayer khác đều nổi bật với các sự kiện crossover. Ngay cả các game chơi đơn như Final Fantasy XV và Dave the Diver cũng đã tổ chức các sự hợp tác giới hạn thời gian.
Các crossover ngày càng trở nên phổ biến, đến mức chúng có thể đang mất đi sự đặc sắc vốn có. Mặc dù việc thấy các thương hiệu yêu thích của bạn xuất hiện trong các game khác vẫn rất thú vị, nhưng hiếm khi nó còn “gây sốc” như lần đầu tiên chúng ta thấy Mario và Sonic cùng xuất hiện trên màn hình. Mặc dù vậy, sự quan tâm xung quanh các crossover lại lớn hơn bao giờ hết, và những thay đổi gần đây trong xu hướng game có thể đã góp phần vào sự tăng vọt về mức độ phổ biến của chúng.
Crossover: Công Cụ Tiếp Thị Chéo Hiệu Quả và Chiến Lược Giữ Chân Người Chơi
Crossover luôn là một cách dễ dàng để các game mới thu hút sự chú ý của người hâm mộ từ các thương hiệu khác. Soul Calibur II đã thu hút người hâm mộ The Legend of Zelda bằng cách prominently giới thiệu Link trên bìa hộp GameCube của mình. Tương tự, game đối kháng 3D không thành công của Square Enix, Ehrgeiz: God Bless the Ring, vẫn được nhớ đến rộng rãi – mặc dù không phải lúc nào cũng tích cực – do việc đưa các nhân vật từ Final Fantasy VII vào game.
Tối Ưu Hóa Tiếp Thị và Khôi Phục Sức Hút Franchise
Hầu hết các crossover trong video game thực chất chỉ là một mánh lới tiếp thị hiệu quả. Các game như Ehrgeiz và Soul Calibur dựa vào sự nhận diện thương hiệu của các thương hiệu nổi tiếng hơn để thu hút sự chú ý đến các tựa game ít được biết đến của họ. Các game khác đã sử dụng crossover để khôi phục sự quan tâm đến các thương hiệu ngách và bị lãng quên, giống như cách Super Smash Bros. đã giúp hồi sinh các series như Fire Emblem và Kid Icarus. Trong một số trường hợp hiếm hoi, crossover có thể tồn tại để quảng cáo các tựa game sắp ra mắt, chẳng hạn như việc PlayStation All-Stars Battle Royale đưa các nhân vật và màn chơi từ Bioshock Infinite và DmC: Devil May Cry sắp ra mắt vào thời điểm đó.
Hình ảnh quảng bá các nhân vật indie game crossover trong Among Us, minh chứng cho chiến lược tiếp thị chéo hiệu quả
Crossover Trong Game Live-Service: Tối Đa Hóa Sự Gắn Kết Của Cộng Đồng
Crossover vẫn thường xuyên được sử dụng như một hình thức quảng bá chéo, nhưng các game mới hơn lại phụ thuộc nhiều hơn vào những sự hợp tác này so với những gì bạn có thể nhận ra. Ngoài các game crossover chuyên biệt như MultiVersus và Super Smash Bros. Ultimate, hầu hết các crossover game là các sự kiện một lần được tìm thấy trong các game live-service; những game được thiết kế để hỗ trợ dài hạn thông qua các bản cập nhật nội dung, gói mở rộng và Battle Pass.
Giao diện Battle Pass của Fortnite, minh họa cách các vật phẩm crossover được tích hợp để giữ chân người chơi
Không có gì quan trọng hơn đối với sự thành công của các game live-service bằng khả năng giữ chân người chơi của chúng, và crossover là một cách dễ dàng để giữ cho cộng đồng người chơi luôn gắn bó. Những sự kiện này không chỉ lôi kéo người hâm mộ thử các game mới, mà còn khuyến khích những người chơi đã lâu không hoạt động quay lại để trải nghiệm nội dung mới. Các crossover này thường chỉ có sẵn trong một thời gian giới hạn, nhằm thúc đẩy bạn chơi ngay lập tức. Nhiều game sử dụng nỗi sợ bỏ lỡ này – còn được gọi là FOMO (Fear of Missing Out) – để không chỉ thu hút bạn bằng các crossover, mà còn giữ bạn chơi với lời hứa về các crossover tương tự trong tương lai.
Khi Crossover Trở Thành Nghệ Thuật: Sáng Tạo và Tôn Vinh Lịch Sử Game
Mặc dù nhiều crossover gắn liền với các hoạt động kinh doanh mang tính “săn mồi”, nhưng crossover không phải là xấu xa bẩm sinh. Các game crossover như Super Smash Bros. và Project X Zone là những sự tôn vinh lịch sử game từ những nhà sáng tạo có sự tôn trọng rõ ràng đối với các series mà họ đưa vào. Dù là bằng cách điều chỉnh cơ chế của một game khác vào định dạng của riêng họ một cách sáng tạo, hay chỉ đơn giản là thể hiện cách các nhân vật từ các thương hiệu khác nhau sẽ tương tác, những crossover tốt nhất sử dụng các nhân vật khách mời của họ theo những cách sáng tạo và có ý nghĩa.
Một số crossover tốt nhất thậm chí có thể đóng vai trò như các phần tiếp theo giả mạo của các tác phẩm khác. Final Fantasy XIV: Shadowbringers đã giới thiệu một loạt các cuộc đột kích dựa trên Nier: Automata, với một câu chuyện gốc do chính người tạo ra series Nier, Yoko Taro, viết. Series Castlevania đã không có game mới trong hơn một thập kỷ, nhưng gần đây nó đã có một sự trở lại bất ngờ với các bản mở rộng theo chủ đề Castlevania cho Dead Cells và Vampire Survivors. Những trường hợp này cho thấy crossover có thể vượt qua vai trò quảng bá đơn thuần, trở thành một nền tảng để kể chuyện và mở rộng vũ trụ.
Thách Thức Từ Crossover: Khủng Hoảng Bản Sắc Thị Giác và Thương Mại Hóa
Dù là một người yêu thích crossover, nhưng tôi không thể phủ nhận rằng mình đang dần cảm thấy “bão hòa” khi thấy chúng xuất hiện ở mọi tựa game. Mặc dù có rất nhiều crossover tuyệt vời, nhưng phần lớn trong số đó chỉ tồn tại để bán các vật phẩm trang trí đắt đỏ. Vấn đề không chỉ giới hạn ở việc kiếm tiền, mà một số crossover còn có tác động tiêu cực đến bản sắc thị giác của trò chơi.
Nguy Cơ Khủng Hoảng Bản Sắc Thị Giác Của Game
Bản sắc thị giác của một trò chơi là điều mà bạn thường không nghĩ đến, nhưng nó có thể để lại ấn tượng mạnh mẽ khi được thiết kế cẩn thận. Bản sắc thị giác chỉ đơn giản là một thuật ngữ khác cho thẩm mỹ của game, hay phong cách và tông màu đặc trưng mà hướng nghệ thuật của nó gợi lên. Một bản sắc thị giác nhất quán cho phép các trò chơi thống nhất các môi trường và thiết kế nhân vật khác nhau dưới một thẩm mỹ được xác định rõ ràng.
Tuy nhiên, việc đưa các nhân vật từ các series khác vào có thể gây xung đột với bản sắc thị giác của game. Sự khác biệt về phong cách nghệ thuật gốc của nhân vật hoặc chủ đề thiết kế của họ có thể khiến họ trông lạc lõng trong một trò chơi khác. Khi một game có quá nhiều thiết kế xung đột, nó có thể gặp khó khăn trong việc định hình bản thân với một bản sắc thị giác rõ ràng.
Các tựa game như Fortnite và Call of Duty: Warzone có danh sách dài các nhân vật khách mời, nhưng chúng lại làm rất ít để tạo ra bất kỳ sự gắn kết hình ảnh nào giữa nhiều thiết kế và phong cách nghệ thuật khác nhau của họ. Fortnite cố gắng thiết kế lại các nhân vật để phù hợp với thẩm mỹ đầy màu sắc và hoạt hình của nó, và thường thì họ thành công.
Tuy nhiên, sự kết hợp giữa các nhân vật video game, người nổi tiếng ngoài đời thực và các nhân vật hoạt hình giữ nguyên phong cách nghệ thuật gốc của họ không phải lúc nào cũng hòa hợp. Phong cách thị giác không nhất quán của mỗi nhân vật có thể khiến các crossover của Fortnite giống như một quảng cáo hào nhoáng hơn là một sự tôn vinh đúng nghĩa các nhân vật đa dạng của nó.
Các nhân vật trong trang phục Fallout xuất hiện trong Call of Duty: Modern Warfare III, gây ra sự khó chịu về mặt thẩm mỹ
Call of Duty: Warzone thậm chí còn tệ hơn trong việc duy trì bản sắc thị giác gắn kết. Đồ họa chân thực của Warzone hoạt động tốt với các nhân vật khách mời dựa trên người nổi tiếng ngoài đời thực và phương tiện truyền thông trực tiếp, nhưng điều tương tự không thể nói đối với bất kỳ crossover nào của nó với các tác phẩm hoạt hình. Các nhân vật khách mời và trang phục từ những sự hợp tác này trông kỳ lạ nhất có thể và giống như những bộ trang phục Halloween tồi tệ nhất – và càng ít nói về sự hợp tác Attack on Titan của Warzone, càng tốt.
Thiết giáp Titan từ Attack on Titan cầm súng trong Call of Duty: Warzone, cho thấy sự không tương thích về phong cách đồ họa
Crossover Hiệu Quả: Khi Sự Lựa Chọn Có Ý Nghĩa
Crossover không phải lúc nào cũng làm tổn hại đến bản sắc thị giác của game, và một số thậm chí có thể hòa nhập vào phong cách nghệ thuật đã được thiết lập của game. Street Fighter 6 đã bổ sung Terry Bogard và Mai Shiranui từ thương hiệu Fatal Fury, và thiết kế của họ hoàn toàn phù hợp với trang phục đường phố và võ phục của dàn nhân vật chính. Ngay cả việc Tekken 8 đưa Clive Rosfield từ Final Fantasy XVI vào cũng không có vẻ quá lạ lùng đối với danh sách nhân vật của nó, đặc biệt khi series Tekken là nơi trú ngụ của các nhân vật khác với thiết kế siêu thực tương tự.
Quan trọng hơn, crossover chỉ nên được đưa vào nếu chúng cải thiện trò chơi, hoặc ít nhất làm cho nó hấp dẫn hơn. Điều đó có vẻ hiển nhiên, nhưng đó là bài học mà ngay cả các game gần đây cũng đã không thể tuân theo. Tựa game sắp tới Fatal Fury: City of the Wolves đã công bố danh sách nhân vật của mình sẽ có hai người nổi tiếng ngoài đời thực – cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp Cristiano Ronaldo và DJ Salvatore Ganacci – làm chiến binh có thể chơi được, gây ra nhiều sự bối rối cho người hâm mộ Fatal Fury lâu năm.
Mặc dù những bổ sung này vào danh sách nhân vật có thể thu hút người hâm mộ của Ganacci và Ronaldo, nhiều người chơi Fatal Fury muốn thấy nhiều nhân vật hơn từ lịch sử của series thay vì những nhân vật khách mời kỳ lạ này. Việc đưa người nổi tiếng ngoài đời thực vào danh sách cảm thấy như một sự lãng phí hai vị trí nhân vật mà lẽ ra có thể được sử dụng cho các chiến binh được người hâm mộ yêu thích từ các game Fatal Fury trước đó.
Cách dễ nhất để nhiều game tránh những vấn đề này là chọn các crossover có ý nghĩa. Các series có cùng cơ sở người hâm mộ hoặc thuộc cùng thể loại sẽ dễ dàng hòa hợp hoàn hảo với nhau. Không có gì ngạc nhiên khi người chơi Street Fighter thích thấy các nhân vật từ các game đối kháng 2D khác như Fatal Fury, hoặc người hâm mộ Mortal Kombat cũng thích chơi các nhân vật phản diện mang tính biểu tượng từ các bộ phim kinh dị đẫm máu.
Tương Lai Của Crossover: Chất Lượng Vượt Trội Số Lượng
Khi các crossover được coi như một “túi quà” gồm các nhân vật được cấp phép ngẫu nhiên – như trong Fortnite và Warzone – chúng sẽ mất đi sự sáng tạo và quyến rũ khiến crossover trở nên hấp dẫn. Làn sóng crossover game liên tục có lẽ sẽ không dừng lại sớm, nhưng chúng có thể hưởng lợi từ việc giảm tốc độ. Hầu hết các crossover game hiện nay coi các tài sản được cấp phép như những công cụ quảng bá rẻ tiền. Đơn thuần có một danh sách các nhân vật nổi tiếng từ các thương hiệu khác nhau tự thân nó không thú vị.
Chỉ khi những nhân vật đó có thể tương tác đúng cách với một bối cảnh khác, dù là thông qua lối chơi độc đáo hay đối thoại, thì các crossover mới có thể thể hiện chính xác điều gì khiến chúng trở nên đặc biệt.
Kết Luận
Crossover trong game đã phát triển từ một ý tưởng mới lạ thành một xu hướng thống trị, ảnh hưởng sâu rộng đến ngành công nghiệp game hiện đại. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá thương hiệu, hồi sinh các series cũ và đặc biệt là giữ chân cộng đồng người chơi trong kỷ nguyên của game live-service và mô hình Battle Pass. Tuy nhiên, sự phổ biến bùng nổ cũng mang lại những thách thức đáng kể, đặc biệt là nguy cơ làm suy yếu bản sắc thị giác của game và biến các sự kiện giao thoa thành công cụ thương mại hóa đơn thuần.
Để một crossover thực sự thành công, nó cần vượt qua khỏi mục đích quảng bá và tập trung vào việc tạo ra giá trị độc đáo cho trải nghiệm người chơi. Điều này đòi hỏi sự lựa chọn nhân vật và thế giới hợp lý, đảm bảo sự hòa hợp về mặt thẩm mỹ và quan trọng nhất là tạo ra những tương tác có ý nghĩa, không chỉ là sự xuất hiện đơn thuần. Thuthuatpc.net tin rằng, khi các nhà phát triển ưu tiên chất lượng và sự sáng tạo hơn số lượng, các sự kiện crossover sẽ tiếp tục là một yếu tố mạnh mẽ, mang đến những khoảnh khắc đáng nhớ và tôn vinh di sản của thế giới game.
Bạn nghĩ sao về xu hướng crossover trong game hiện nay? Đâu là crossover mà bạn yêu thích nhất, và đâu là crossover bạn cảm thấy không phù hợp? Hãy chia sẻ ý kiến và kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
